دلار قرباني نزاع امريكا و چين

دلار قرباني نزاع چين و امريكا
روز دوشنبه در شرايطي بازار هاي مالي جهان منجمله بازار ارز كار خود را آغاز كردند كه فعالان عمده اين بازار در تعطيلات بسر مي بردند .
بدليل تعطيلي بازار امريكا و انگليس در اولين روز كاري هفته ( دو شنبه ) بازار ارز نيز بدليل كم بودن نقدينگي رونق چنداني نداشت و در تعادل نسبي بسر برد . در اين روز يورو آرام آرام در برابر دلار قوي شد و از 1.2718 به 1.2755 رسيد كه نسبتا تغيير ناچيزي است و آنرا نمي توان يك موج قوي ناميد .اما با شروع كار بازار ژاپن در اولين ساعات سه شنبه دلار بشدت در برابر ديگر ارزها ضعيف شد كه كارشناسان علت اصلي اين مسئله را زمزمه هايي دال بر كناره گيري جان اسنو (Snow) رئيس خزانه داري امريكا مي دانند.
در حدود يك ماه پيش جلسه خزانه داري امريكا به رهبري جان اسنو محور توجهات معامله گران و فعالان بازار ارز بود و علت اصلي اين مسئله بيانيه اي بود كه اين نهاد در رابطه با نقش چين در بازار ارز صادر كرد . دولت چين چندين سال است كه ارزش پول رسمي خود يوان را بصورت مصنوعي پايين نگه داشته و اين مسئله باعث ارزانتر شدن كالاهاي چيني در خارج از مرزهاي اين كشور شده است كه رونق فزاينده اي براي صادرات ودر نتيجه اقتصاد چين به ارمغان آورده است . اما از سوي ديگر تراز تجاري مثبت چين موجب كسري تجاري بعضي كشورها منجمله امريكا شده است كه از اين مسئله بسيار ناخشنودند .
بنابراين فعالان بازار انتظار داشتند تا خزانه داري امريكا به رياست جان اسنو چين را به عنوان كشوري كه بصورت مصنوعي ارزش ارز را پايين نگه مي دارد (Currency Manipulator) معرفي كند كه اين عنوان موجب محدوديت هايي براي واردات كالاهاي چيني به خاك امريكا مي شد كه مسلما خوشايند چيني ها نبود .
اما بر خلاف انتظار در اين جلسه تنها به تذكر دادن به چين اكتفا شد و اقدامات سختگيرانه تر اعمال نشد كه بسياري از صاحب نظران امور بين الملل اعتقاد داشتند ملاحظات سياسي موجب شد تا امريكا از برخود جدي با چين پرهيز كند و آن را به زماني مناسب تر موكول كند . كارشناسان اعتقاد دارند كه امريكا به حمايت چين در بسياري مسائل من جمله مسئله ايران نياز جدي دارد و در شرايطي نيست كه بتواند چين با ابزار تهديد اقتصادي از خود برنجاند .
بعد از اين جلسه انتقادات شديدي از طرف جمهوري خواهان تند رو متوجه جان اسنو شد و اينك بعد از گذشت چند هفته زمزمه هاي كناره گيري وي شنيده مي شود .
جانشين احتمالي اسنو فردي بنام دن اوانس (Don Evans) از مقامات اسبق اقتصاد امريكا است كه به گزارش روزنامه تايمز لندن از علاقه مندان به تضعيف دلار است .
مجلات و رسانه هاي امريكا من جمله نيويورك تايمز و وال استريت نيز پي در پي گزارشهايي دال بر احتمال كناره گيري اسنو و بر سر كار آمدن اوانس ارائه مي دهند كه حكايت از جدي بودن حرفهايي است كه يكي دو هفته پيش شايعه محسوب مي شدند. هفته پيش كه اين زمزمه ها بالا گرفته بود جرج بوش كناره گيري اسنو را تكذيب كرد اما اينك داستان متفاوت است .
كناره گيري مقامات از آن جهت كه نشاندهنده نوعي بي ثباتي سياسي است خود به تنهايي موجب تضعيف ارز رايج يك كشور مي شود اما در اين مورد خاص علاوه بر تنشهاي مربوط به عزل و نصب مسئله اي كه آتش تضعيف دلار را گرمتر كرده اينست كه فردي قرار است رهبري خزانه داري امريكا را بر عهده گيرد كه از منظر بازيگران بازار دلار ضعيف را بيشتر دوست دارد . اگر سياستهاي اوانس بر خلاف اسنو كه فشار خيلي شديدي بر چين نمي آورد تنروانه باشد و فشار بر چين را مضاعف كند و چيني ها را مجبور به تغيير ارزش يوان كند دو سناريوي احتمالي در پيش روي دلار است :
1- چيني ها تن به خواسته امريكا ندهند كه نتيجه آن بالا گرفتن منازعات بين المللي و در نتيجه تضعيف دلار است
2- چين تسليم امريكا شود و ارزش يوان را بالا برد كه باز هم دلار تضعيف مي شود .
بنابراين روشن است كه چرا شايعات مربوط به كناره گيري اسنو و جانشيني فردي تندرو موجب تضعيف دلار شد . فعالان اين بازار مي دانند كه دلار قرباني نزاع چين و امريكا خواهد بود

چاپ شده در روزنامه دنياي اقتصاد
www.donya-e-eqtesad.org/85-03-10/180310.htm